Yükseköğretim Kurulu, lisansüstü eğitimin kalitesini artırmak için
"yayın" ve "akreditasyon" kriteri getirdi
Üniversitelerin doktora programına başvuru yapabilmesi için en az bir
program akreditasyonunun olması gerekecek
Yüksek lisans ve doktora programında görev alacak öğretim üyeleri
başına düşen nitelikli yayın/eser sayısı ortalaması en az 1 olacak
Yükseköğretim kurumları dışında çalışan doktora derecesine sahip Türk
veya yabancı uyruklu nitelikli araştırmacıların da (Ek-46. Madde
kapsamında) birinci danışman olabilmesine imkân sağlandı
18 Mart 2024
Yükseköğretim Kurulunca, lisansüstü eğitimin kalitesini artırmak için
lisansüstü eğitim-öğretim programı açılması ve yürütülmesine dair ilkeler
yeniden belirlendi.
Buna göre, Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği çerçevesinde açılacak
her bir program için ayrı ayrı olmak üzere belirli yeterliliklerin
sağlanması gerekecek.
Öğretim üyelerinin, programın açılacağı üniversite kadrosunda görev
yapmakta olup doktorası veya doçentliğinin programın açılacağı alanda; söz
konusu program disiplinler arası ise doktora veya doçentliğinin
Yükseköğretim Yürütme Kurulunun belirlediği doğrudan ilişkili alanlarda
olması gerekecek.
Doktora programı, en az ikisi profesör, birisinin profesör olması halinde
ise en az ikisi doçent olmak üzere, üniversite kadrosunda asgari 6 öğretim
üyesi ile açılabilecek.
Lisans programındaki ana bilim/ana sanat dalı ile aynı isimde doktora
programı açılması halinde bu öğretim üyelerinin 4'ü doğrudan programın
açılacağı alandan olmak şartıyla 2'si Yükseköğretim Yürütme Kurulunun
belirlediği ilgili alanlardan olabilecek.
Yüksek lisans programı en az ikisi profesör ve/veya doçent unvanına sahip
olmak üzere üniversite kadrosunda asgari 3 öğretim üyesi ile açılabilecek.
Yüksek lisans programı açılabilmesi için öğretim üyelerinin en az 2 yarıyıl
lisans programında ders vermiş olması, doktora programı açılabilmesi için
ise söz konusu öğretim üyelerinin en az 4 yarıyıl lisans ya da 2 yarıyıl
tezli yüksek lisans programında ders vermiş olması zorunlu olacak.
Lisansüstü eğitim-öğretim programı açacak üniversitenin ilgili program için
gerekli kütüphane ve laboratuvar gibi eğitim-öğretim ve araştırma altyapı
imkanlarına sahip olması gerekecek.
Yüksek lisans ve doktora programlarında farklı bilim/sanat dallarından
öğretim üyelerinin gerekliliği hususunda Yükseköğretim Yürütme Kurulu
yetkili olacak.
- Yüksek lisans açılması kriteri
Başvuru yapılan yüksek lisans programında görev alacak öğretim üyeleri
başına düşen yayın/eser sayısı ortalamasının, müracaat edilen yıldan önceki
takvim yılı dikkate alınarak en az 1 olması gerekecek.
- Doktora programı açma kriterleri
Doktora programına üniversitenin başvuru yapabilmesi için en az bir program
akreditasyonunun olması gerekecek.
Başvuru yapılan doktora programında görev alacak öğretim üyeleri başına
düşen yayın/eser sayısı ortalaması, müracaat edilen yıldan önceki takvim
yılı dikkate alınarak en az 1 olacak.
-Nitelikli yayın şartı
Yüksek lisans ve doktora programlarında görev alacak öğretim üyelerinin
yayınları/ eserleri konusunda dikkate alınacak kriterler şöyle belirlendi:
"Fen Bilimleri ve Matematik, Mühendislik, Sağlık Bilimleri, Ziraat, Orman
ve Su Ürünleri alanları için: Web of Science (SCIE, SSCI, AHCI) veya Scopus
kapsamındaki dergilerde yayımlanmış makale veya tescil edilmiş patent,
Mimarlık, Planlama ve Tasarım alanları için: Web of Science (SCIE, SSCI,
AHCI, ESCI) veya Scopus kapsamındaki dergilerde yayımlanmış makale veya
tescil edilmiş patent veya yarışmada derece,
Eğitim Bilimleri, İlahiyat, Filoloji, Hukuk, Spor Bilimleri, Sosyal, Beşeri
ve İdari Bilimler alanları için: Web of Science (SCIE, SSCI, AHCI, ESCI),
Scopus veya TR Dizin kapsamındaki dergilerde yayımlanmış makale veya
uzmanlık alanıyla ilgili özgün bilimsel kitap
Güzel Sanatlar alanı için: Web of Science (SCIE, SSCI, AHCI) Scopus veya TR
Dizin kapsamındaki dergilerde yayımlanmış makale veya alanıyla ilgili özgün
bir eser."
Lisansüstü programlarda görev alacak öğretim üyelerinin de bu yayın şartını
sağlaması gerekecek. Asgari öğretim üyesi yeterliliklerinin her yıl mayıs
ayında, öğretim üyelerinin yayın yeterliliklerinin ise 3 yıl sonunda gözden
geçirilerek şartları sağlayamayan programlara yeni öğrenci alınmayacak.
- Danışmanların atanması
Yükseköğretim Kurulunun yeni kararı doğrultusunda, açılan lisansüstü
programlarda bu niteliklere sahip öğretim üyeleri, ilgili programın bağlı
bulunduğu enstitü yönetim kurulu kararıyla danışman olarak atanacak.
Birinci danışmanlar, üniversite kadrosundaki öğretim üyeleri arasından
(2547 sayılı Kanun Ek Madde 46 ile görevlendirilenler dahil) atanacak.
Böylece yükseköğretim kurumları dışında çalışan doktora derecesine sahip
Türk veya yabancı uyruklu nitelikli araştırmacıların da Ek-46. Madde
kapsamında birinci danışman olabilmesine imkan sağlandı.
İkinci danışmanlar ise üniversite kadrosu dışındaki öğretim üyeleri ile
doktora derecesine sahip kişiler/araştırmacılar arasından da atanabilecek.
Emekliye ayrılma veya başka bir yükseköğretim kurumuna geçme gibi
sebeplerle ilgili yükseköğretim kurumundan ayrılan öğretim üyelerinin
başlamış olan danışmanlıkları devam edecek. Tezin iç kapağında tez
danışmanı ve diğer tez jüri üyelerinin isimleri yer alacak.
- Asgari yeterlilikler için süre verildi
Bu ilkelerden önceki yeterlilikleri sağlayan ancak yeni getirilen asgari
yeterlilikleri sağlayamayan lisansüstü programların 3 yıl içinde (2026-2027
eğitim ve öğretim yılı sonuna kadar) aranan yeni yeterlilikleri sağlaması
gerekecek. Şartları sağlayamayan lisansüstü programlara öğrenci alımı
durdurulacak.